Niepełnosprawność ruchowa i powrót do dawnej aktywności to nie tylko ciągła praca nad samym sobą i sprawnością fizyczną. Bardzo często wiąże się również z pokonywaniem różnego rodzaju barier funkcjonalnych, które utrudniają, a czasami wręcz uniemożliwiają samodzielne funkcjonowanie. Na szczęście istnieje kilka form pomocy, które mogą znacząco poprawić jakość życia.

Niepełnosprawność ruchowa – zakres pomocy

Niepełnosprawność ruchowa w bardzo dużym stopniu wpływa na sytuację finansową całej rodziny, Przyczynia się do tego przede wszystkim brak możliwości podjęcia pracy zarobkowej. Wynika to zarówno z niedostosowania rynku pracy do potrzeb osób z niepełnosprawnościami, jak i barier architektonicznych oraz technicznych.

Pomocy w likwidacji tych przeszkód bardzo często udzielają organizacje non-profit, a także instytucje społeczne pod auspicjami rządowymi. Jeden z najszerzej zakrojonych programów pomocowych oferuje Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (PFRON). Przewiduje on trzy rodzaje wsparcia w zakresie likwidacji barier:

• architektonicznych, czyli przeszkód i ograniczeń występujących w miejscu zamieszkania osoby z niepełnosprawnością i jej najbliższej okolicy;
• technicznych, wynikłych z niedostosowania lub braku potrzebnego do normalnego funkcjonowania sprzętu;
• komunikacyjnych, czyli przeszkód wpływających na niemożność osoby z niepełnosprawnością w przekazywaniu informacji otoczeniu.

Naturalnie ostatnia kategoria barier w małym stopniu dotyczy osób z niepełnosprawnością ruchową. W znacznej mierze odnosi się ona do osób niewidomych lub niesłyszących.

Likwidacja barier architektonicznych i technicznych – na co można uzyskać dofinansowanie?

Pod pojęciem likwidacji barier kryje się przede wszystkim dostosowanie miejsca zamieszkania do potrzeb osoby z niepełnosprawnością, z uwzględnieniem jej stanu fizycznego i obecnego stopnia sprawności. Obejmuje ono umożliwienie lub w dużym stopniu ułatwienie poruszania się, opuszczania budynku, co ma pomóc w prowadzeniu samodzielnego życia.

Środki PFRON na likwidację barier architektonicznych można przeznaczyć na:

• budowę podjazdu do budynku mieszkalnego;
• wyrównanie nawierzchni chodnika lub dojścia do budynku w okolicy podjazdu,
• montaż uchwytów i poręczy w domu;
• likwidację progów i wyrównanie poziomów podłóg w domu;
• przystosowanie drzwi i ościeżnic do szerokości wózka inwalidzkiego;
• wymianę okien w domu;
• montaż windy;
• wyrównanie lub obniżenie schodów;
• budowę chodnika do granicy posesji;
• dostosowanie pomieszczeń sanitarnych do potrzeb osoby z niepełnosprawnością;
• przebudowę lub zakup mebli kuchennych umożliwiających samodzielną obsługę.

Dofinansowanie wyklucza montowanie jakichkolwiek urządzeń w częściach wspólnych wielorodzinnych budynków mieszkalnych. Nie dotyczy również mieszkań, które zakupione zostały już po uzyskaniu orzeczenia o niepełnosprawności. Decydując się na zakup nowego mieszkania, należy zatem szukać takiego, które jest już przystosowane. Niestety, często są to lokale dużo droższe i nie zawsze w pełni odpowiadają potrzebom osoby z niepełnosprawnościami.

Dofinansowanie likwidacji barier o charakterze technicznym może natomiast zostać przeznaczone na zakup łóżek rehabilitacyjnych, podnośników, platform i transporterów schodowych, a także innego sprzętu wskazanego przez lekarza.

Kto może ubiegać się o dofinansowanie PFRON?

O dofinansowanie w zakresie likwidacji barier architektonicznych i technicznych mogą ubiegać się osoby posiadające ważne orzeczenie o stopniu niepełnosprawności, oświadczenie o grupie inwalidzkiej lub niezdolności do pracy.

Najbardziej rozległy program dofinansowania i najwięcej środków przewidziano na likwidację barier architektonicznych. O taką zapomogę można bowiem starać się raz w roku, niezależnie od tego, ile razy wcześniej otrzymało się już podobne środki.

Znacznie mniejszy zakres ma likwidacja barier technicznych (a także komunikacyjnych). W tych przypadkach dofinansowanie nie przysługuje osobom, w które w ciągu 3 lat przed złożeniem wniosku korzystały już ze środków PFRON.

Niezmienna jest natomiast kwota dofinansowania. Wysokość dofinansowania w każdej z wyszczególnionych kategorii barier może wynosić do 95% kosztów przedsięwzięcia. Maksymalna kwota otrzymanych środków nie może przekroczyć jednak pięciokrotności przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia.