Asystent osobisty

19 lipca 2021

Asystent osobisty osoby z niepełnosprawnością. Kim jest i jakie są jego obowiązki?

Osobisty asystent osoby z niepełnosprawnością to jeden z wielu ważnych, czasami niepomijalnych elementów kompleksowej rehabilitacji. Jego działania, które skupiają się na udzielaniu pomocy w codziennych czynnościach, mają jeden główny cel – umożliwić osobie z niepełnosprawnościami samodzielne i godne życie.

 

Kim jest osobisty asystent osoby z niepełnosprawnością?

Od października 2019 roku realizowany jest program „Asystent osobisty osoby niepełnosprawnej”, finansowany ze środków Solidarnościowego Funduszu Wsparcia Osób Niepełnosprawnych.

Funkcja takiego asystenta jest regulowana prawnie, w związku z czym podlega ścisłej kontroli i w każdym przypadku nadzorowi instytucjonalnemu. Zgodnie z regulaminem programu asystent osobisty osoby niepełnosprawnej pomaga osobom sprawnym intelektualnie, ale niesprawnym ruchowo.

Nie podejmuje więc decyzji za swojego podopiecznego, ale wykonuje jego polecenia i na jego prośbę pomaga w codziennym życiu, w szczególności w czynnościach, których – ze względu na ograniczenia fizyczne – osoba z niepełnosprawnością nie może wykonać sama.

Do jego obowiązków należą m.in.:

  • społeczna i zawodowa aktywizacja osób z niepełnosprawnością;
  • dążenie do usuwania różnego typu barier;
  • udzielanie porad w rozwiązywaniu problemów;
  • pobudzanie aktywności osoby z niepełnosprawnością;
  • motywowanie do podjęcia działań mających na celu podniesienie stopnia samodzielności;
  • pomoc przy zabiegach pielęgnacyjnych;
  • pomoc w załatwianiu spraw urzędowych;
  • pomoc w poruszaniu się w przestrzeni publicznej (np. dojeździe do pracy, szkoły);
  • stymulację kontaktów społecznych i rozwoju zainteresowań – wyjścia do kina, muzeów lub teatrów, wspólne spędzanie czasu itp.

Wszystkie te działania mają zapobiegać izolowaniu osób z niepełnosprawnością i umożliwiać im ponowną integrację społeczną. Z czasem (choć oczywiście zależy to od stopnia niepełnosprawności i możliwości ruchowych) działania asystenta powinny prowadzić do rozwinięcia możliwie największej samodzielności podopiecznego.

 

Kto może skorzystać ze wsparcia asystenta?

Ze wsparcia asystenta mogą skorzystać zarówno dzieci, jak i dorosłe osoby z niepełnosprawnościami, które otrzymały orzeczenie o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności. Co ważne, możliwość skorzystania z programu nie jest ograniczona kryterium dochodowym. Przy naborze liczy się kolejność zgłaszanych do gminy lub powiatu wniosków.

W tym miejscu warto wspomnieć również, że ze wsparcia asystenta osoby niepełnosprawnej można skorzystać także w miejscu pracy (ale podlega on już innym przepisom). Zwykle zatrudnia się go w miejscach, w których ma on ułatwić komunikację z otoczeniem lub pomóc w czynnościach ruchowych, których osoba z niepełnosprawnością nie może wykonać samodzielnie.

Zatrudnienie asystenta osobistego osoby z niepełnosprawnością jest coraz popularniejsze w różnej wielkości zakładach pracy. Taki krok pomaga wykreować pozytywny wizerunek przedsiębiorstwa – stąd też bardzo często decydują się na niego duże, rozpoznawalne marki. Pracodawca może także liczyć na zwrot kosztów zatrudnienia takiej osoby.

 

Kiedy i jak można liczyć na pomoc asystenta osobistego?

Jako że rolą asystenta jest umożliwienie osobie z niepełnosprawnością sprawnego i możliwie najbardziej bezproblemowego funkcjonowania, jest on zobowiązany do pomocy w bardzo szerokim zakresie.

Pełniona przez niego funkcja realizowana jest w godzinach 7:00–22:00 przez siedem dni w tygodniu. Niestety, przeznaczane na ten cel pieniądze z Solidarnościowego Funduszu Wsparcia Osób Niepełnosprawnych pokrywają maksymalnie 30 godzin jego pracy. Pozostałą część godzin może – ale nie musi – opłacić właściwa gmina lub powiat.

Aby jak najbardziej usprawnić współpracę z asystentem, osoba biorąca udział w programie ma prawo wybrać asystenta, który będzie świadczył jej pomoc. Dzięki temu może ona zacieśniać więzy ze swoim pomocnikiem, efektywniej spędzać czas i bardziej motywować się do działania.

Co więcej, jeśli z jakichś powodów współpraca ta nie będzie się układać, możliwy jest wybór innego asystenta. Autorzy programu zastrzegają jednak, że asystentem nie może zostać członek najbliższej rodziny osoby z niepełnosprawnością.

 

Czy warto skorzystać ze wsparcia asystenta osobistego osoby z niepełnosprawnością?

Podobne programy w USA oraz niektórych państwach Europy Zachodniej z powodzeniem realizowane są już od lat 50. XX wieku. Od zawsze przyświecała jej aktywizowania osób z niepełnosprawnością oraz zwiększenia ich przydatności dla społeczeństwa. Zdaniem wielu psychologów to właśnie ta przydatność pomaga odnaleźć sens życia osobom, które znalazły się w trudnej sytuacji.

W wielu przypadkach cel ten sięga jeszcze dalej. Osobisty asystent często bowiem pomaga zaakceptować nowe życie, odnaleźć się w nim i odzyskać nad nim kontrolę. Takie podejście sprawdza się doskonale i jest coraz chętniej wykorzystywane do zacierania granic pomiędzy osobami z niepełnosprawnością a pozostałą częścią społeczeństwa.

Pobierz darmowy poradnik

Ten e-book możesz pobrać całkowicie za darmo, podając imię oraz adres email